کلاس پیانو برای کودکانی است که می‌خواهند یاد بگیرند پیانو بنوازند، اما این تمام داستان نیست. آموزش پیانو، مزایای جانبی زیادی را برای موتسارت کوچولوی شما به ارمغان می‌آورد: توسعه قوای شناختی، مهارت‌های اجتماعی، ذهن باز و غیره. در ادامه انواع راه‌هایی را که یادگیری پیانو می‌تواند به طور غیر مستقیم، سایر قوای کودکان را توسعه ببخشد با هم مرور می‌کنیم.
تاثیر آموزش پیانو بر تقویت کارایی مغز و قوای ذهنی
برای دهه‌ها این سوال برای دانشمندان مطرح بوده است که آیا یادگیری یک ساز (برای مثال پیانو) بر تقویت و توسعه قوای ذهنی کودکان تاثیر دارد یا نه ؟ این یک پرسش پژوهشی بسیار رایج در جامعه محققان حوزه عصب‌شناسی بوده است. تحقیقات متعددی روی این موضوع انجام شده است که همه آن‌ها حاکی از این هستند که جواب پرسش مذکور، مثبت است. یادگیری یک ساز موسیقی رشد قوای ذهنی کودکان را بهبود می‌بخشد، به طوریکه روی نتایج آن‌ها در دروس مدرسهشان تاثیر مثبت می‌گذارد.
مطابق بر یکی از مشهورترین مطالعاتی که در سال ۱۹۹۷ توسط دو دانشمند به نام‌های دکتر Frances Rauscher یک روان‌شناس از دانشگاه ویسکانسن و دکتر Gordon Shaw یک پزشک از دانشگاه کالیفرنیا، انجام شد، کودکانی که پیانو می‌نواختند یا آواز می‌خواندند، عملکرد بهتری در مدرسه داشتند.
این مطالعه ۸۷ کودک بین ۳ تا ۴ سال را طی ۸ ماه زیر نظر گرفت. این کودکان به سه گروه تقسیم شدند. گروه اول درس‌های پیانو و آواز دریافت کردند. گروه دوم تحت آموزش IT قرار گرفتند و گروه سوم آموزش خاصی دریافت نکردند. در پایان ۸ ماه از بچه‌ها تست هوش فضایی (توانایی پایه‌ای برای درک و دریافت ریاضیات و برخی علوم دیگر است) گرفته شد. کودکان گروه اول تا ۳۴٪ نتایج بهتری را در این تست از خود نشان دادند. تحقیقات بسیار دیگری با این موضوع تا به حال انجام گرفته است که نتایج آن‌ها کم‌و‌بیش این است:
کودکانی تحت آموزش پیانو قرار می‌گیرند، شانس بیشتری برای گرفتن نمره‌های خوب در مدرسه دارند.
مزایایی که یادگیری پیانو در پی دارد محدود به کودکان نمی‌شود و شامل تمام کسانی می‌شود که پیانو می‌نوازند. مطابق بر تحقیقی که در سال ۲۰۰۳ توسط دانشمندان آلمانی منتشر شد، موسیقی‌دان‌ها به طور کلی مغزی توسعه یافته‌تر نسبت به افراد مشابه غیر موسیقی‌دان دارند. این موضوع به طور ویژه در بخش‌هایی از مغز که مربوط به حس شنوایی است، دیده می‌شود. به طور کلی مرکز مربوط به فعالیت‌های حرکتی در مغز پیانیست‌ها از سایرین توسعه‌یافته‌تر است. به این دلیل که آنان هنگام نوازندگی پیانو باید بین حرکت انگشتان‌شان و خواندن سریع از روی برگه نت، ارتباط برقرار کنند. البته این تحقیق بر این نکته تاکید می‌کند که چنین توسعه‌یافتگی در مغز موزیسین‌ها لزوما به این معنا نیست که آن‌ها از غیر موزیسین‌ها باهوش‌تر هستند، بلکه صرفا اشاره می‌کند که از مزایای بیشتری بهره‌‌مند هستند.
تاثیر آموزش پیانو بر انضباط و تعهد
آموزش پیانو به کودکان به طور کلی حس نظم و‌ترتیب را در کودکان تقویت می‌کند. اگرچه یادگیری پیانو پیش از همه باید یک منبع لذت و رضایت برای نوازنده باشد اما در عین حال مترادف با کار وتلاش هم است. در واقع نواختن موسیقی یک مثال اساسی از فعالیت در اوقات فراغت است که صرفا وجه تفریحی ندارد.
کودکی که در سنین پایین یادگیری پیانو را آغاز می‌کند باید بتواند تا آنقدر نظم و تعهد داشته باشد تا بتواند از پس تمرین‌های سخت پیانو بربیاید. این یکی از پایه‌ای‌ترین نکاتی است که نشان می‌دهد چرا کودکانی که نوازندگی پیانو را آموخته‌اند در انجام تکالیف مدرسهشان نیز عملکرد بهتری دارند.
کودکی که پیانو می‌نوازد نه تنها قوای ذهنی‌اش را پرورش می‌دهد بلکه ظرفیتش را برای داشتن انضباط فکری که پایه هر نوع یادگیری است را افزایش می‌دهد.
تاثیر آموزش پیانو بر مهارت‌های ارتباطی و اجتماعی
امروز فضای اینترنت مملو است از انواع آموزش‌های مجازی و هرکس می‌تواند با یک جست‌وجوی کوچک در گوگل ویدیوها و فایل‌های آموزشی زیاد برای آغاز نوازندگی پیانو پیدا کند که او را از رفتن به کلاس تاحدی بی‌نیاز کند. اما وقتی کودکی در سنین پایین شروع به یادگیری پیانو می‌کند، نیاز دارد که حتما زیر نظر یک معلم آموزش ببیند. همین موضوع برای کودک منافع زیادی فارغ از یادگیری موسیقی در پی دارد. بین کودک و معلم پیانو‌اش رابطه‌ای شکل می‌گیرد که به کودک انضباط و اجتماعی بودن را می‌آموزد. کلاس پیانو به کودک اجازه می‌دهد که با یک بزرگسال خارج از دایره خانواده و دوستان مدرسه‌اش وارد ارتباط شود وهمین مهارت‌های اجتماعی او را توسعه می‌بخشد
. نقش اجتماعی موسیقی در زندگی یک کودک زمانی زیادتر می‌شود که کودک شروع به آموزش موسیقی در گروه‌های موسیقی نماید. اگر کودک شما هنوز خیلی کم‌سال است (کمتر از سه سال)ِ می‌توانید او را درکلاس‌های آموزش موسیقی به صورت گروهی ثبت‌نام کنید. حضور در چنین فضایی علاوه بر اینکه آگاهی موسیقایی فرزند شما را بالا می‌برد به بهبود مهارت‌های اجتماعی او نیز کمک می‌کند.
اگر فرزندتان به اندازه کافی بزرگ شده است، طور دیگری می‌توانید در او انگیزه ایجاد کنید تا بتواند از بخش‌های ناخوشایند یادگیری پیانو مثل به خاطرسپاری کلید‌ها و میزان‌ها، داشتن فرم بدنی درست هنگام نواختن پیانو و خواندن نت‌ها از روی برگه نت به راحتی گذر کند. یکی از گزینه‌هایی که برای انگیزه بخشیدن به او پیش روی‌تان است، تشویق او برای نواختن به همراه دوستانش است. گزینه دیگر این است که به او ویدیوی اجراهای هیجان‌انگیزی مثل اجراهای بداهه نوازندگان پیانوی سبک جاز را نشان بدهید.
تاثیر آموزش پیانو بر شادی و آرامش کودکان
همان‌طور که احتمالا بارها شنیده‌اید، موسیقی می‌تواند روح شما را تسکین بدهد و آرام کند. مراحل آموختن نوازندگی، صرفا زمان کار و تمرین و انضباط نیست، بلکه همزمان مجالی است برای رهایی از استرس و رسیدن به لذت. اگر بخواهیم به والدین تنها یک توصیه در ارتباط با آموزش پیانو به کودکان‌شان بکنیم آن توصیه بدون شک این است: برای اینکه کودک به یادگیری و پیشرفت در نواختن پیانو راغب شود، تنها راهی که وجود دارد، لذت‌بخش بودن و سرگرم‌کننده بودن آن است. برای کودکان و تا حدی بزرگسالان، «لذت» بزرگ‌ترین منبع انگیزش است. تمرین پیانو باید راهی باشد برای رهایی از فشار و احساس آرامش.
راه‌های زیادی وجود دارد که می توانید به کودک‌تان کمک کنید که یادگیری و تمرین پیانو رو برای خودش لذت‌بخش‌تر کند. یکی از این راه‌ها می تواند این باشد که به کودکان‌تان کمک کنید تا سبک‌های مختلف موسیقی را کشف کند: جاز، فولکلور، کلاسیک، موسیقی تلفیقی و موسیقی کودک. هم‌چنین می‌توانید با فرزندتان به یک گالری سازهای موسیقی بروید تا کودک با سازهای دیگری هم آشنا شود و به کشف جذابیت‌های دنیای سازها راغب شود.
یکی از راه‌هایی که بزرگسالان می‌توانند در سال‌های اولیه زندگی کودکان با استفاده از آن، باعث تقویت حساسیت موسیقایی کودک‌شان بشوند این است که موسیقی برای آن‌ها پخش کنند یا آن‌ها را به کنسرت‌های موسیقی کودکان ببرند. بازی‌هایی هم در بازار وجود دارد که می‌تواند هم بر شوق کودکان بیفزاید و هم اینکه آن‌ها را سرگرم کند. یکی از مشهورترین بازی‌های موسیقی در میان کودکان بینگو (Bingo) است. این بازی موسیقی پخش می‌کند و از بچه‌ها می‌پرسد که صدای چه سازی در آن قطعه شنیده می‌شود یا اینکه کدام آهنگ در حال پخش است.
تاثیر پیانو بر حساسیت و درک زیبایی‌شناسی عمومی کودکان
مفهوم «حساسیت» (sensitivity) در مقوله موسیقی و به طور کلی همه هنرها، مفهومی پایه‌ای و مهم است. یادگیری یک ساز موسیقی و به طور ویژه پیانو، راهی ایده‌آل برای افزایش حساسیت و درک زیبایی‌شناسی کودکان است. شاید بپرسید چرا خصوصیتی مثل «حساسیت» خصوصیتی مثبت است. باید بگوییم که درجه حساسیت انسان تعیین‌کننده توجه به جزئیات، درک و دریافت ظرایف و گشودگی نسبت به جنبه‌های مختلف زندگی است. هرچه درجه حساسیت مثبت بالاتر باشد، انسان نسبت به جهان گشوده‌تر و پذیراتر می‌شود. حساسیت باعث می‌شود تا دنیای افراد بزرگ‌تر شود چرا که به چیزهای بیشتری توجه می‌کنند و درک عمیق‌تری از محیط‌‌‌شان دارند. دیدن افق‌های گسترده‌تر باعث می‌شود که کودک از گرفتار شدن در خودخواهی نجات یابد و ذهنش را به جهان گشوده‌تر می‌کند.
منبع:
Superprof
