توانایی نواختن یک ساز موسیقی چیز محشری است. کودکان به طور ذاتی توانایی پیشرفت در نواختن ساز و علاقه‌مند شدن به آن را دارند. توانایی نواختن یک ساز و خواندن نت موسیقی، حتی بعد از دوران کودکی و در بزرگسالی هم می‌تواند برای کودک شما سودمند باشد. مطالعات دانشمندان نشان می‌دهد که نواختن یک ساز می‌تواند مهارت‌های تحصیلی کودکان را ارتقاء دهد، توانایی‌های بدنی‌شان را گسترش دهد و باعث پرورش مهارت‌های اجتماعی در آنان شود. برای اینکه بتوانید ساز مناسب را برای کودکتان انتخاب کنید، درباره عوامل کاربردی، همچون سن، علایق و شخصیت کودکتان فکر کنید.
راهکار اول: برای انتخاب ساز مناسب برای کودکان، به عوامل کاربردی دقت کنید
۱- سن کودک را در نظر بگیرید
برای کودکان بالای ۶ سال، شما حق انتخاب‌های زیادی دارید. کودکان کوچکتر در هر حال با محدودیت‌هایی به لحاظ بدنی برای نواختن تمام سازها رو‌به‌رو هستند. اگر کودک شما زیر ۶ سال دارد، انتخاب پیانو یا ویولن، معقول‌ترین انتخاب خواهد بود. کودکان کوچکتر سازهایی نظیر پیانو و ویولن را بهتر می‌توانند فرابگیرند.
- پیانو یک انتخاب فوق‌العاده برای کودکان زیر ۶ سال است، چراکه می‌تواند مهارت‌های بنیادین و پایه‌ای را در خصوص آموزش موسیقی، فراهم کند. یک کودک با نواختن پیانو بهتر می تواند، مبانی موسیقی را درک کند، به این خاطر که کودک بازنمایی تصویری تئوری موسیقی را می‌تواند در ساز پیانو ببیند. این موضوع در آینده درک او را از تئوری موسیقی پرورش می‌دهد.
- ویولن هم می تواند گزینه خوبی باشد. خصوصا که سازندگان ویولن، این ساز را اندازه‌های گوناگون تولید می‌کنند که می‌تواند با جثه کودک شما متناسب باشد. نوازندگی ویولن هم‌چنین می‌تواند برای تقویت گوش کودک برای کوک کردن یک ساز مفید باشد. این موضوع در گسترش توانایی کودک در کسب مهارت موسیقایی بسیار مهم است.
۲- خصوصیات بدنی کودک را در نظر بگیرید
برخی از کودکان دارای ويژگی‌های بدنی هستند که تمایل آن‌ها را به سازهای مشخصی بیشتر می‌کند. وقتی قرار است برای کودک ساز انتخاب کنید، خصوصیات فیزیکی او را در نظر بگیرید.
- قد، یک عامل مهم در انتخاب ساز موسیقی است. مثلا برای کودکی که قد کوتاهی دارد، ساز بزرگی مثل باسون، انتخاب مناسبی نیست.
- اگر در حال انتخاب سازی هستید که به وسیله دهان نواخته می‌شود، به اندازه لب‌های کودک توجه کنید. لب‌های کوچکتر برای نواختن سازهایی همچون فرنچ هورن و ترومپت مناسب‌تر هستند. به همین خاطر کودکانی که لب‌های بزرگ دارند احتمالا برای نواختن این سازها به زحمت می‌افتند.
- هم‌چنین به اندازه انگشتان کودک فکر کنید. انگشتان بلند و باریک در نواختن پیانو عملکرد بهتری دارند در نسبت با انگشتان کوتاه و کپل.
۳- هنگام انتخاب ساز به احتمال سیم کشی دندان کودک تان توجه کنید!
اگر کودک شما دندان‌هایش را سیم‌کشی کرده یا اینکه فکر می‌کنید به زودی این کار را خواهد کرد. این موضوع تاثیر زیادی بر سازی که او می‌تواند بنوازد دارد.
سیم‌کشی دندان چندان مانع از نوازندگی کلارینت و ساکسوفون نمی‌شود. برای نواختن فلوت، اندکی باید وقت صرف کرد تا ساز بتواند با وضعیت سیم‌کشی دندان‌ها سازگار شود، اما به مرور زمان مشکلی برای نواختن فلوت با سیم‌کشی دندان وجود ندارد. باسون و ابوا هم می‌توانند با سیم‌کشی دندان نواخته شوند.
دندان سیم‌کشی شده برای نواختن سازهایی همچون، ترومپت، فرنچ هورن و سازهای باریتون مثل توبا مناسب نیست.
4- درباره امکان تمرین مرتب و روزانه کودک تان واقع بین باشید
یک کودک برای اینکه بتواند در نواختن سازش پیشرفت کند، نیاز دارد که روزانه بین 20 دقیقه تا 30 دقیقه تمرین کند. بنابراین باید در نظر داشته باشید که کودک شما باید سازی را بنوازد که امکان تمرین روزانه آن را در خانه یا مدرسه داشته باشد.
برای مثال، اگر در منزل تان جای کافی ندارید، سازهای بزرگی مثل پیانو و درامز گزینه چندان مناسبی برای شما نیستند. نکته دیگری که باید در نظر داشته باشید، صدای ساز است. اگر در محله‌ای بسیار ساکت زندگی می‌کنید، آنوقت صدای بلند درامز ممکن است باعث شکایت همسایگان شود.
با این حال، نباید به سادگی ساز مورد علاقه کودکتان را برای او تهیه نکنید، تنها به این دلیل که جای کافی ندارید. به امکانات مدرسه آن ها فکر کنید. شاید کودک تان بتواند در مدرسه تمرین کند. شاید اگر کمی فکر کنید امکانات دیگری هم به ذهن‌تان برسد که فرزندتان بتواند خارج از منزل موسیقی مورد علاقه اش را تمرین کند.
5- توانایی هماهنگی در کودک را در نظر بگیرید
برخی از سازها نیاز دارند که نوازنده بتواند خودش را با عوامل دیگری تنظیم و هماهنگ کند. برای مثال سازهای پرکاشن از این دسته هستند. اگر تجربه به شما می گوید که فرزندتان چندان نمی تواند خودش را هماهنگ کند، انتخاب چنین سازهایی برای او درست به نظر نمی رسد. اما چنانچه کودک شما علاقه وافری نسبت به این سازها از خودش نشان داد؛ آن گاه می‌توانید امیدوار باشید که با گذشت زمان بتواند، هماهنگی لازم را به دست آورد.
راهکار دوم: هنگام انتخاب ساز برای کودک، شخصیت و خصوصیات فردی او را در نظر بگیرید
1- به میزان درونگرایی یا برونگرایی کودک توجه کنید
کودکانی که دوست دارند مرکز توجه باشند؛ معمولا جذب سازهایی می‌شوند که روی صحنه بیشترین جلب توجه را می‌کنند. بنابراین اگر شما کودکی برونگرا دارید، سازی را برای او انتخاب کنید که بیشترین سازگاری را با این ویژگی او داشته باشد.
فلوت، سازی است که نوازنده آن در گروه‌های موسیقی معمولا جلوی گروه قرار می‌گیرد. بنابراین می تواند انتخاب مناسبی برای کودکان برونگرا باشد.
سازهایی که صدای بلندتری دارند، مثل ساکسوفون و ترومپت هم انتخاب‌های خوبی برای کودکان برونگرا هستند.
برخی از سازهای زهی در فرآیند آموزش باعث آسیب دیدن پوست سرانگشتان می‌شوند. برای مثال برای گیتار زدن، ابتدا پوست انگشتان ممکن است حتی حالت بریدگی پیدا کند، این اتفاق به نام «پینه گیتار» میان نوازندگان مشهور است. این موضوع ممکن است که برای برخی از کودکان قابل تحمل نباشد و باعث شود نسبت به نوازندگی بی‌رغبت شوند.
2- با معلم موسیقی کودک مشورت کنید
اگر فرزند شما درس‌های موسیقی را در مدرسه می‌آموزد، با معلم موسیقی او صحبت کنید. این احتمال وجود دارد که شخصیت موسیقایی کودکتان کمی با شخصیتی که شما از او در خانه می‌بینید، فرق داشته باشد. معلم موسیقی می‌تواند بر اساس شم خود به شما بگوید که چه سازی برای کودکتان مناسب تراست.
با معلم موسیقی مدرسه قرار ملاقات بگذارید و به او بگویید که قصد دارید برای فرزندتان ساز بخرید. از او بپرسید که کودکتان معمولا در گروه موسیقی با کدام ساز بیشتر ارتباط برقرار می‌کند.
3- شیوه فکر کردن کودک را در نظر بگیرید
کسانی که ذهنیت تحلیلی دارند اساسا برای نواختن سازهای به خصوصی مناسب تر هستند. برای مثال، پیانو و ابوا برای کودکانی که تجربه نشان داده ذهنیت تحلیل‌گر دارند؛ مناسب تر هستند. این سازها کمی بیشتر از سازهای دیگر نیاز به ذهنیت تحلیلی و کنجکاوی دارند. برای کودکانی که بیشتر از فعالیت ذهنی به فعالیت اجتماعی گرایش دارند سازهایی مثل ساکسوفون، ترمبون و فلوت مناسب هستند.
راهکار سوم: به کودک فرصت انتخاب بدهید
1- دقت کنید و ببینید کودک به کدام بخش یک ترانه بیشتر مشتاق می‌شود
به کودکتان اجازه بدهید که با شما به موسیقی گوش کند. این کار باعث می‌شود تا شما متوجه شوید که کودکتان احتمالا دوست دارد کدام ساز را بنوازد. گوش کنید و ببینید که کودک به کدام بخش موسیقی بیشتر واکنش نشان می‌دهد و ببینید که با چه سازی نواخته شده است.
به طیف وسیعی از موسیقی‌ها گوش کنید. از تک نوازی گرفته تا قطعات گروهی. از کودکتان بپرسید که از کدام صدا بیشتر خوشش می‌آید. سپس درباره سازهایی که در آن قطعه به کار رفته اند با او گفت و گو کنید.
احتمالا بعد از مدتی به این موضوع علاقه نشان می‌دهد که سازی را بنوازد که صدای مورد علاقه‌اش را تولید می‌کند.
2- اگر امکان دارد، بگذارید کودک ساز را امتحان کند
معمولا کار دشواری است که بخواهیم بین تنوع سازهای مختلف یک ساز را برای کودک تان انتخاب کنید. خصوصا اگر کودک شما به طور کلی نسبت یه موسیقی اشتیاق نشان بدهد. یکی از راه‌هایی که می‌توانید به کودک فضا بدهید تا علاقه‌اش را بشناسد، این است که بگذارید ساز را در دستش بگیرد و سعی کند صدایش را دربیاورد. اگر گروه‌های موسیقی را می‌شناسید که ساز کرایه می‌دهند، می‌توانید از این امکان استفاده کنید.
3- کودک را در کشف جهان موسیقی همراهی کنید
سعی کنید کودکتان را به رویدادهای موسیقی ببرید. به هر کجا که در آن موسیقی اجرا می‌شود. گشت و گذار در فضای موسیقایی به آن ها کمک می‌کند تا بهتر متوجه شوند که به چه سازی علاقه دارند.
نکته‌ای که خوب است در نظر داشته باشید این است که لازم نیست برای کودکتان، فقط موسیقی کودک پخش کنید. می توانید موسیقی مورد علاقه خودتان را پخش کنید، مثلا از بیتلز یا بتهوون! وقتی شما موسیقی را دوست داشته باشید و با آن شروع به خواندن کنید و هیجان زده شوید. همین روی کودک شما و تشویق او به موسیقی تاثیر مثبت خواهد داشت.
منبع:
WikiHow
