فیلم ابدیت و یک روز ساختهی تئو آنجلوپولوس، فیلمساز برجستهی یونانی است که برندهی نخل طلای فستیوال کن در سال ۱۹۹۸ شده است. آنجلوپولوس نه تنها یک سینماگر بلکه شاعر و فیلسوف است و سینمای او سینمایی شاعرانه و در عین حال بسیار اندیشمندانه و فلسفی است. سینمایی که پرسشهایی اساسی و بنیادی را دربارهی جهان امروز و انسان مدرن مطرح میکند. سبک سینمایی او با ریتم کند و پلان سکانسها و حرکتهای آرام، طولانی و پیچیدهی دوربین تعریف میشود و از این نظر به سبک آثار آنتونیونی، تارکوفسکی و میکلوش یانچو نزدیک است، اگرچه دنیاهای آنها تا حد زیادی با هم تفاوت دارد. سینمایی که تماشای آن فراتر از حد تحمل تماشاگر عادی سینما است که به فیلمهایی با ریتم تند و اکشن زیاد عادت کرده است.
النی کاریندو نیز آهنگسازی است که بهشدت تحت تاثیر سبک بصری و زیباییشناسی آثار آنجلوپولوس است. موسیقی او با ریتم و ضرباهنگ درونی فیلمهای آنجلوپولوس هماهنگی دقیقی دارد. وسعت موسیقی او به اندازهی وسعت پلان سکانسهای آنجلوپولوس است و ایدههای موسیقایی او در تقارنی کنترپوان* با صحنهها و رویدادهای سینمایی او قرار دارد. النی میگوید تصاویر آنجلوپولوس بهترین امکان را به او میدهد که عمیقترین احساسات و عواطف درونی خود را بیان کند. تکتک فریمهای آنجلوپولوس برایش الهامبخشاند و آنچه را که او برای ساختن موسیقی و ارکستراسیون لازم دارد به او میدهند.
همکاری کاریندرو با آنجلوپولوس مثل همکاری برنارد هرمن با هیچکاک، نینو روتا با فلینی و مایکل نایمن با پیتر گرین اوی است. نگاه شاعرانه و غنای تصویری فیلمهای آنجلوپولوس با موسیقی ملودیک و روان کاریندرو تکمیل میشود.
کاریندرو فرزند کوهستان است و در روستایی دورافتاده و کوهستانی از خاک یونان به دنیا آمد. تاثیر طبیعت و محیط کوهستان را در آثار او بهراحتی میتوان دنبال کرد. آواهای طبیعی الهامبخش او بودهاند و موسیقی او بازتاب صدای آب، باد، کوهستان و دریا است. او همیشه آواها و نغمههایی را که در کودکی شنیده است در گوش دارد: انعکاس موسیقی باد و باران روی سقف خانههای روستایی، صدای آب روان و سکوت برف و پژواک صدای نواختن فلوت و کلارینت در جشنهای دهکده و آواز زنان ده وقتی که ذرتها را پوست میکندند.
آشنایی او با آنجلوپولوس از سال ۱۹۸۲ شروع شد. زمانی که جایزهاش را بهعنوان بهترین آهنگساز فیلم برای موسیقی فیلم رزا در جشنوارهی تالونیکی از دست او دریافت کرد. از آن هنگام به بعد او آهنگساز ثابت و دائمی فیلمهای آنجلوپولوس بوده و موسیقی فیلمهایی مثل سفر به سیترا، گام معلق لکلک، نگاه خیره اولیس و علفزار گریان را برایش ساخته است.
موسیقی کاریندرو در عین مدرن بودن، وامدار موسیقی سنتی و فولکلوریک یونانی است. وی سازهای سنتی یونان مثل سنتور، آکاردئون و ماندولین را به شکلی مدرن در موسیقیاش به کار میگیرد و دست به بازآفرینی مدرن ریتمها و ملودیهای بومی میزند .
بیشتر فیلمهای آنجلوپولوس در مناطق دورافتادهی یونان میگذرد، در دهکدهای ساحلی یا کوهستانی فراموششده. بهندرت در فیلمهایش تصویری از یک شهر بزرگ و مدرن و شلوغ مثل آتن را میبینیم. موسیقی کارینتدو نیز ارتباطی عمیق و تنگاتنگ با فضای روستایی و غیر شهری فیلمهای او دارد.
ابدیت و یک روز فیلمی دربارهی زمان است. آنجلوپولوس نشان میدهد که زمان، بیشتر امری ذهنی و روانی است تا واقعیتی فیزیکی. حرف او در این فیلم این است که حتی اگر یک روز از عمرت باقی مانده باشد، اگر آن روز را درست زندگی کنی، به درازای ابدیت خواهد بود. در این اثر، فیلمساز و آهنگساز ما را به سفری اندوهناک ولی زیبا و رنگارنگ به درون یونان میبرند. جایی که نوستالژی، امید، غم و شادی در هماهنگی با هم به سر میبرند.
در یک از صحنههای فیلم، الکساندر سرزده به مجلس عروسی پسر خدمتکارش، اورانیا میرود. صحنهی بسیار زیبایی است که مثل تمام صحنههای پرجمعیت فیلمهای آنجلوپولوس، بهدقت کورئوگرافی شده است. حرکت جمعیت، شکلی آیینی دارد. خانوادهی عروس و داماد در حالی که صندلیهایشان را در دست دارند از دو سمت خیابان به هم نزدیک میشوند. کاریندرو برای این صحنه، موسیقیای کاملا فولکلوریک و سنتی انتخاب کرده است.
موسیقی ابدیت و یک روز طعم شرابی سکرآور و بوی دریا را تصویر میکند و سرودی غمانگیز در ستایش زندگی و لحظات خوش از دست رفته است.
*کنترپوان در موسیقی، نت در مقابل نت است.
منبع
برگزیدهی یک قرن موسیقی فیلم، پرویز جاهد.


