در این مقاله Manu Fonsny، معلم پیانو، نکات درجه یکی را در مورد بهبود مهارت دشیفراژ ارائه می‌دهد.
آیا تا به حال فکر کرده‌اید که چرا برخی از پیانیست‌ها این‌قدر خوب دشیفر می‌کنند؟ چه چیزی آن‌ها را متمایز می‌سازد؟ آیا این یک استعداد ذاتی است که با آن متولد می‌شوند؟
خوشبختانه، دشیفراژ مهارتی است که همه‌ی ما از طریق تمرین می‌توانیم بدست آوریم.
این موضوع سوالات زیادی را ایجاد می‌کند؛ دشیفراژ دقیقا چگونه تمرین می‌شود؟ برای دشیفراژ از چه موسیقی‌ای باید استفاده کنید؟ چه مدت و چند بار باید تمرین کنید؟ ما به این سوالات پاسخ می‌دهیم و به شما کمک می‌کنیم تا بتوانید به خوبی دشیفر کنید.
میزان سختی موسیقی باید چقدر باشد؟
به طور کلی، توانایی شما در دشیفر، یک یا دو درجه کمتر از مهارت شما در نوازندگی است؛ پس مطمئن شوید قطعاتی که انتخاب کردید، در آن سطح قرار داشته باشند. قطعه‌ی انتخابی شما برای دشیفر، نه باید خیلی سخت باشد و نه خیلی آسان. اگر خیلی آسان باشد، چیزهای زیادی یاد نمی‌گیرید و اگر خیلی سخت باشد، ممکن است ناامید شوید. سطح دشواری قطعه باید دقیقا خارج از منطقه‌ی امن شما باشد.
برای دشیفراژ باید از چه موسیقی استفاده کنید؟
اگر تازه می‌خواهید یادگیری این مهارت را شروع کنید، به شما توصیه می‌کنیم که به دنبال کتاب‌ها یا رپرتوارهای درجه یک باشید؛ زیرا پیشرفته بوده و ساختاری را ارائه می‌دهند که بتوانید دنبال کنید.
اگر مدتی است که دشیفر کردن را تمرین می‌کنید؛ به دنبال مجموعه قطعات یا نت‌هایی باشید که از آهنگسازان مورد علاقه‌تان یا آهنگسازانی باشد که در مورد آن‌ها کنجکاو هستید.
در ادامه سه پیشنهاد برای شما می‌آوریم:
دشیفراژ خود را بهبود ببخشید – پاول هریس (Improve Your Sight-Reading – Paul Harris)
نمونه آزمون‌های دشیفراژ پیانو – ای.بی.آر.اس.ام (Piano Specimen Sight-Reading Tests – ABRSM)
دشیفراژ پیانو – جان کمبر (Piano Sight-Reading – John Kember)
برای چه مدت و چند بار باید دشیفراژ را تمرین کنید؟
به عنوان یک راهنمایی کلی، توصیه می‌کنیم (حداقل) به شیوه‌ی زیر تمرین کنید :
- اگر مبتدی هستید؛ 5 دقیقه در روز.
- اگر در سطح متوسط هستید؛ 10 دقیقه در روز.
- اگر پیشرفته هستید؛ 15 دقیقه در روز.
هر چند محدودیت زمانی وجود ندارد؛ تا هر زمان که می‌خواهید دشیفراژ را تمرین کنید. آنقدر موسیقی پیانو وجود دارد که هرگز منابع دشیفر شما از بین نخواهد رفت!
در هر صورت، سعی کنید روزانه یا حتی المقدور در طول هفته دشیفراژ را تمرین کنید. روزانه 5 دقیقه تمرین کردن بهتر از هفته‌ای یک بار و به مدت یک ساعت است.
یک قطعه را چند بار باید دشیفر کنید؟
در حالت ایده‌آل، هرقطعه را فقط یک‌بار باید دشیفر کنید؛ اما اگر در خواندن قطعه با سرعت پایین مشکل دارید، یا دوباره با سرعت آهسته‌تر تلاش کنید و یا قطعه‌ی ساده‌تری را انتخاب کنید.
در هر جلسه باید چند قطعه را دشیفر کنید؟
بستگی به این دارد که چه مدت زمان دارید و قطعات چقدر طولانی هستند؛ هدفتان این باشد که در هر جلسه، چند قطعه را دشیفر کنید. هر چه این تعداد بیشتر باشد، بهتر است. خواسته این است که خود را در معرض الگوها و ژانرهای مختلف موسیقی قرار دهید.
درهنگام دشیفر باید تمرین هر دست را جداگانه انجام دهیم یا باهم؟
اگر مبتدی بوده و هنوز در حال یادگیری نت‌ها روی خطوط حامل با کلیدهای تربل و باس هستید، با تمرین هر دست به‌صورت جداگانه شروع کنید. هنگامی که با نت‌های هر دو کلید آشنا شدید، هر دو دست را فقط به صورت همزمان باهم تمرین کنید. وقتی برای اولین بار یاد گرفتید که نت‌های هر دو دست را با هم بخوانید، با خود مهربان باشید و آرام آرام پیش بروید تا فرصت کافی برای خواندن همزمان هر دو کلید را داشته باشید.
آیا در هنگام دشیفر باید از مترونوم استفاده کنید؟
اگر می‌خواهید ضربی ثابت را نگه دارید، استفاده از مترونوم می‌تواند مفید باشد اما هم‌چنین ممکن است باعث حواس‌پرتی نیز شود. دشیفراژ با مترونوم توصیه نمی‌شود، زیرا ممکن است نوازندگی شما را مکانیکی سازد. دشیفراژ را با مترونوم و بدون آن امتحان کنید تا ببینید کدام حالت را ترجیح می‌دهید.
هنگام تمرین دشیفر چه هدفی را باید دنبال کنید؟
درصورتی که مبتدی هستید، باید اهداف زیر را دنبال کنید؛
- دقت
تلاش داشته باشید که نت‌ها و ریتم را با دقت هر چه بیشتر اجرا کنید.
- سرعت ثابت
سعی کنید در تمام طول قطعه، یک سرعت ثابت داشته باشید؛ بنابراین مهم است با سرعتی شروع کنید که در ادامه‌ی قطعه، برای اجرای دقیق نت‌ها و ریتم، احتیاجی به کاهش سرعت نداشته باشید. با سرعت آرامی که لازم است پیش بروید و نگاهتان به موسیقی باشد تا همیشه یک یا دو نت جلوتر را بخوانید و بتوانید سر وقت آن‌ها را اجرا کنید. اگر نمی‌توانید نت‌ها را به موقع اجرا کنید، یا سرعتتان را کاهش دهید و یا قطعه‌ی ساده‌تری را برگزینید.
درصورتی که حرفه‌ای‌تر هستید، علاوه‌بر موارد بالا، هدف زیر را نیز باید دنبال کنید؛
- موزیکالیته
سعی کنید دینامیک‌ها، علائم تمپو، علائم پدال‌گیری، آرتیکولاسیون و جمله‌بندی را رعایت کنید و در صورت لزوم «روباتو» اجرا کنید. تلاش کنید تفسیری موسیقایی از قطعاتی که دشیفر می‌کنید، داشته باشید.
در نهایت…
دشیفراژ را بخشی از تمرین روزانه‌ی پیانوی خود قرار دهید و با آن سرگرم شوید. قطعات جدید، آهنگسازان جدید و سبک‌های جدید را امتحان کنید. خودتان را به چالش بکشید و شاید روزی، افراد دیگر تعجب کنند که شما چگونه این‌قدر خوب دشیفر می‌کنید!
منبع: Pianistmagazine
