نخستین سرود ملی ایران چه بود؟

بر سر این که اولین سرود ملی کدام بود اختلاف نظر وجود دارد. اما این نخستین سرود هرچه بوده در زمان ناصرالدین شاه ساخته شده است.
در سال ۱۸۷۳ یوهان اشتراوس، موسیقی‌دان اتریشی یک مارش نظامی ساخته بود. این مارش در دوران پادشاهی ناصرالدین شاه قاجار، هنگام حضور او در وین، توسط یک گروه نظامی اجرا شد. در آن زمان یک موسیقی به عنوان موسیقی ملی ایران وجود نداشت. مدتی بعد میرزا رضا خان دانش شعری به زبان فرانسوی برای این مارش سرود. در آلبوم‌های نت موجود در کاخ گلستان که به زمان قاجار مربوط است، نام سرود ملی ایران بر این مارش نهاده شده است.
در همان دوران پادشاهی ناصرالدین شاه یک رهبر ارکستر فرانسوی به نام ژان باتیست لومر به ایران دعوت می‌شود تا گروه موسیقی نظامی مدرسه دارالفنون را راه‌اندازی کند.

لومر به دستور ناصرالدین شاه یک مارش بی‌کلام به اسم «سلام شاه» ساخت که اولین بار در سال ۱۲۵۱ شمسی در مراسم ملکه ویکتوریا و در حضور ناصرالدین شاه اجرا و در همان سال در فرانسه ضبط شد. این مارش که تا مدت‌ها هنگام ورود و جلوس شاه استفاده می‌شد، به‌روایتی نخستین سرود ملی ایران محسوب می‌شود.د.

در آن زمان رسانه ای وجود نداشت و جز تعداد اندکی از افراد، کسی از وجود چیزی به اسم سرود ملی آگاه نبود، حتی مشهور است که در زمان احمدشاه تعدادی دانشجوی ایرانی در آلمان بودند و وقتی از آن ها خواسته می شود سرود ملی کشور خود را در مقابل امپراتور بخوانند شروع به خواندن ترانه ی «عمو سبزی‌فروش» می‌کنند. (به نقل از جلال گنجی)
در سال ۱۳۸۳، بیژن ترقی،‌ بر این موسیقی، در واقع بر قطعه‌ی جدید آن که توسط سیاوش بیضایی نوشته شده بود، ترانه‌ی «نام جاوید وطن» را سرود. این ترانه را اولین بار سالار عقیلی با ارکستر ملل اجرا کرد و پس از او نیز خوانندگانی مثل شهرام ناظری و دریا دادور آن را بازخوانی کرده‌اند.

منبع
ویکی‌پدیا