تعریف گام کروماتیک :شامل ۱۲ نت است – هر نت با فاصله نیمپرده از نت بعدی جدا میشود. این گام بسته به جهت حرکت، صعودی یا نزولی در نظر گرفته میشود.
در اینجا نتهای گام کروماتیک (صعودی و نزولی) با شروع از نت دو است: C, C♯, D, D♯, E, F, F♯, G, G♯, A, A♯, B
گام کروماتیک با گامهای ماژور و مینور خیلی فرق دارد. دلیل آن این هست که گام کروماتیک «درجهی اصلی» نداره. یعنی فرقی نمیکند از کدوم نت شروع شود، همیشه همان ۱۲ تا نت رو شامل میشود!
در مثال بعدی میبینیند که از نت فا شروع میشود، اما همان ۱۲ تا نت رو دارد که در مثال قبلی از نت دو شروع شده بود.
آشنایی با نت نویسی درگام کروماتیک
به طور معمول، گام کروماتیک صعودی با دیز و نزولی با بمل نوشته می شود (همانطور که در بالا نشان داده شده است). با این حال، هنگامی که در یک قطعه موسیقی استفاده میشود، نگارش علامات تغییر دهنده نت به سرکلید بستگی دارد.
هنگام نتنویسی، به خاطر بسپارید که برای هر نت (از لا تا سل)، باید حداقل یک علامت (دیز یا بمل) و حداکثر دو علامت در نظر بگیرید. برای مثال، میتوانید «لا طبیعی» با «لا دیز» یا «لا بمل» با «لا طبیعی» بنویسید، اما نه هر سه با هم!
تکنیک نوازندگی
در یادگیری سازیهایی مثل پیانو و گیتار، گام کروماتیک برای تقویت تکنیک و آماده کردن هنرجو برای نواختن قطعاتی که به این نیاز دارند، نواخته میشود. انگشتگذاری در این گام اهمیت ویژهای دارد، چون هنرجو را برای اجراهای سریع در آینده آماده میکند.
گام کروماتیک در نواختن پیانو، انگشتگذاری اولیه به این صورت است که انگشت شطت روی کلیدهای سفید و انگشت سوم روی کلیدهای سیاه قرار میگیرد.
تنها استثنائات، دو جفت کلید سفید مجاور هم هستند: می/فا و سی/دو. در این موارد، نوازنده کلید سفید پایین را با انگشت شصت و کلید سفید بعدی را با انگشت دوم مینوازد.
همچنین، نوازندگان پیشرفتهتر میتوانند از انگشتگذاریهای جایگزین برای این گام استفاده کنند.
آهنگسازی با استفاده از گام کروماتیک
گام کروماتیک تکنیکی است برای آهنگسازان که اغلب برای ایجاد حس غم یا تنش در قطعه موسیقی استفاده میکنند.
آهنگسازان میتوانند ، بخش هایی از آن یا حتی قطعات طولانی را که به طور گسترده استفاده می کنند، بنویسند.
به قطعههای زیر توجه کنید
شاید یکی از مشهورترین قطعات موسیقی که با گام کروماتیک ساخته شده است، “پرواز زنبور عسل” اثر ریمسکی-کرساکوف باشد. این قطعهی فوقالعاده با استفاده از پالسهای بسیار سریع که یادآور حرکت سریع زنبور عسل و بال زدن آن هستند، صدای این حشره و حرکتش را به تصویر میکشد.
در نمونهای از سونات پیانو بتهوون در ر مینور (اُپوس ۳۱ شمارهی ۲)، شاهد اجرای دو گام کوتاه نزولی هستیم که هر بار از نت بالاتری آغاز میشود تا حس دراماتیک موسیقی را افزایش دهد. سپس بتهوون با یک گام نزولی طولانیتر که از نت حتی بالاتری (فا) شروع میشود، قطعه را به اوج سونات که چند میزان (مضراب) بعد رخ میدهد، هدایت میکند
برای انتقال احساسات عمیقتر، میتوانید با گام کروماتیک (رنگپردازی) تجربه کنید. برای رسیدن به حس یا حال و هوای مورد نظر، میتوانید از پاساژهای سریع (مانند قطعه ریمسکی-کرساکوف) یا گسترشهای تدریجی که در سونات پیانوی بتهوون استفاده شده است، الهام بگیرید.
منبع:
منبع:musictheoryacademy.com/understanding-music/chromatic-scale
