موسیقی رنسانس در اروپا، در دوره رنسانس نوشته شده است. شروع دوره حدود۱۴۰۰ و پایان دوره ۱۶۰۰ میلادی بوده است.
و در این مقاله نگاهی به ویژگیهای کلیدی موسیقی رنسانس،از جمله آهنگسازان،سازهای دوره رنسانس، فرمهای مقدس و سکولار و اینکه چگونه پایههای تغییر را برای دورههای موسیقی پس از آن بنا نهاد، نگاهی میاندازیم.
دورهی رنسانس
کلمه “رنسانس” یک اصطلاح فرانسوی به نام “تولد دوباره” است.این دوره زمان تحولات سیاسی و اجتماعی بزرگی بود – رویداد هایی مانند اصلاحات پروتستان تاثیر زیادی بر زندگی در جهان غرب گذاشت.همچنین تفکر انسان گرایانه افزایش یافت که برتری کلیسا را به چالش کشید. و زمان پیشرفت زیادی در موسیقی و هنر بود. سبکها و تکنیکهای جدیدی توسعه یافتند، در حالی که «تولد دوباره» علاقه به فرهنگ باستان وجود داشت، زیرا هنرمندان و آهنگسازان اغلب از یونان و روم باستان الهام میگرفتند.
موسیقی سکولار و مقدس رنسانس
شما اغلب می بینید که موسیقی دوره رنسانس به دو بخش“مقدس” و “سکولار” تقسیم شده است. در حالی که این تقسیم بندی محدودیتهای خود را دارد، روشی کاملاً مفید برای به دست آوردن یک دید کلی از دوره است.
موسیقی مقدس
موسیقی اوایل رنسانس به دلیل برتری کلیسای کاتولیک تحت سلطه گروههای لاتین بود. در نتیجه موسیقی مقدس بیشتر تودهها و موتههای چندصدایی به زبان لاتین برای استفاده در کلیسا بود. کنترپوان مدال تکنیک ترکیب بندی غالب بود (احتمالاً به دلیل ارتباط نزدیک آن با مداحی مذهبی). اگرچه با افزایش تفکر انسانگرایانه، حرکتی پیوسته از کلیسا دور شد، اما کلیساها مکانهای بسیار مهمی برای آموزش نوازندگان و خوانندگان باقی ماندند. همانطور که این دوره پیش رفت و اصلاحات پروتستان سرعت گرفت، موسیقی برای استفاده در کلیساهای پروتستان نوشته شد – یعنی نه به زبان لاتین و نه توسط ساختار توده کاتولیک تعیین شد.
موسیقی سکولار
موسیقی سکولار در اوایل رنسانس بسیار وابسته به دادگاهها بود که می توانستند از موسیقی دانان حمایت مالی و حمایت کنند.
آهنگهای سکولار، مانند chanson، madrigal و آلمانی Lied (تلفظ “لیدا”) بسیار محبوب بودند.
برای گوش دادن به موسیقی مادریگال می توانید نمونهای از قطعه مونتهوردی گوش دهید.
با پیشرفت دوره موسیقی سکولار، تغییراتی را در موسیقی به وجود آورد و اساس هارمونی را پایگذاری کرد.(کلیدهای گام مینور و ماژور) و آهنگسازان سعی کردند که احساسات بیشتری را در قطعه هایشان وارد کنند. و بیشتر موسیقی آوازی بودند و موسیقی دستگاهی خود به خود مورد استفاده قرار گرفت به جای اینکه فقط برای آواز یا همراهی رقص همراه باشد.
آهنگسازان در دورهی رنسانس
آهنگسازان رنسانس اولیه عمدتاً از شمال فرانسه یا کشورهای پایین آمده بودند، زیرا سیستم محکمی قوی بود که از نوازندگان این مناطق حمایت می کرد. در اواخر رنسانس، ایتالیا به یک مرکز موسیقی مهم تبدیل شد.
در اینجا به برخی از مشهورترین آهنگسازان دوره رنسانس اشاره میکنیم.
Guillaume Du Fay بر اساس سرودهای موجود گریگوری برای کلیسا نوشت.
John Taverner
Thomas Tallis
آهنگسازان دوره رنسانس بعدی:
Allegri و Palestrina هر دو موسیقی کرال را تولید کردند.
William Byrd
Monteverdi آثار اپرایی او از دنیای کلاسیک الهام گرفته شده است، شعر و موسیقی را از نزدیک به هم مرتبط می کند و از موسیقی برای برانگیختن احساسات استفاده می کند.
سازهایی در دورهی رنسانس
رنسانس دوران اختراعات بزرگی بود و این امر تأثیر زیادی بر موسیقی در قالب سازهای جدید داشت.
سازهای اصلی مرتبط با موسیقی رنسانس عبارتند از:
SACKBUT (شبیه به ترومبون)
LUTE (لوت)
VIOL DA GAMBA
کیبورد دوره رنسانس مانند به هارپسیکورد و ارگان است
ویژگی موسیقی دوره رنسانس
چند ویژگی را باهم بررسی می کنیم
- حالتها: موسیقی رنسانس حالتهای قرون وسطیای را حذف کرد.
- چند صدایی:خطوط ملودیک مختلف توسط سازهای مختلف به صورت همزمان نواخته می شد.
- حس قوی از ساختار و یکپارچگی بافتی وجود داشت.
- قسمت نویسی تقلیدی (اما دور شدن از قوانین سختگیرانه معيار).
نت نویسی دورهی رنسانس
اختراع ماشین چاپ در حدود 1440 تاثیر زیادی بر غرب داشت، دنیای موسیقی (و جامعه به طور کلی!). این امکان را داد تا موسیقی را به آسانی کپی کنند، بنابراین نت موسیقی رایج شد.
علامتگذاری رنسانس شباهت هایی با علامت گذاری امروزی دارد.
به این مثال نگاهی بیندازید:
نسخه اصلی نتنویسی خطی موسیقی رنسانس
با این حال، می توانید ببینید که تفاوت های قابل توجهی در نت های رنسانس وجود دارد:
- بدون barlines (خطی که میزانها را نشان و جدا میکند)
- بیشتر از نت کامل استفاده میشده است.
- فقط چند خط تک صدایی در نت موسیقی نشان داده شده است.
توزیع نتهای موسیقی از طریق دستگاه چاپ به این معنی بود که قطعات را میتوان به صورت گستردهتر اجرا کرد و تکنیکها را میتوان مطالعه کرد.
منبع:MUSIC THEORY ACADEMY
از موزیکا فیکتا در دوره رنسانس هم مطلب بگذارید اگر ممکنه.