«سالسا» میتواند یک اصطلاح برای توصیف موسیقی رقص باشد که از آمریکای لاتین و کارائیب آمده، اما به صورت دقیقتر موسیقی سالسا ژانری متاثر از کوبا است که در دههی 1960 در شهر نیویورک ایجاد شده.
موسقی سالسا چیست؟
سالسا یک سبک موسیقی است که ریشه در «سان کوبانو» (Son Cubano)، ژانر موسیقی آفرو-کوبایی که توسط موسیقیدانان کوبایی از نسل «بانتو» (Bantu) ایجاد شده، دارد. ژانر سالسا در ایالات متحده شکل گرفت و ممکن است ویژگیهایی از انواع سبکهای آمریکای لاتین را داشته باشد. علاوه بر «سان کوبانو»، این موسیقی از «Cuban danzón»، «رومبا»، «Guaracha»، «چا-چا-چا»، «مامبو»، «Son montuno» و همچنین «Cumbia» و «جاز لاتین» بهره میبرد. بسیاری از نوازندگان اولیهی سالسا در ایالات متحدهی پورتوریکو بودند که باعث شد عناصر ژانرهای Plena و Bomba در پورتوریکو محبوب شوند. دیگر نوازندگان مشهور سالسا از ونزوئلا، کلمبیا و برزیل و دیگر کشورهای آمریکای لاتین هستند.
ریشهی موسیقی سالسا
ریشهی موسیقی سالسا مدیون اشکال مختلف موسیقی لاتین است، اما «سان کوبانو» هستهی اصلی موسیقی سالسا است.
- طلیعه: «سان کوبانو» در «Sierra Maestra» در استان «Oriente» کوبا آغاز و از سبک های موسیقی فولکلور، از جمله؛ «Cumbia»، «رومبا»، «Changüí» ،«Nengón» ،«Kiribá» و «Regina» پایهریزی شد. در اوایل دههی 1900، «سان کوبانو» به هاوانا رسید و از آنجا به سراسر قارههای آمریکای شمالی و آمریکای جنوبی گسترش یافت.
- پیدایش: در اواسط قرن بیستم، رهبران برجستهی گروه موسیقی، ترانه سرایان و نوازندگانی مانند: Tito Puente، Frank Grillo (معروف به Machito)، Héctor Lavoe، Johnny Pacheco، Ray Barretto و Celia Cruz که متولد کوبا است، ژانری را ایجاد کردند که به موسیقی سالسای فرهنگ عامهی آمریکا تبدیل میشود.
- شهرت: در طول دههی 1960، Pacheco’s Fania Records (و Fania All-Stars) بسیاری از بهترین ضبطهای سالسا را منتشر کردند. این نشان (لیبل) ضبط، به سنگ محک در تاریخ موسیقی سالسا تبدیل شد. این سبک در دههی 1970 به اوج خود رسید، زمانی که موسیقی سالسا از نیویورک تا کارائیب و آمریکای لاتین گسترش یافت.
- میراث: در حالی که محبوبیت سالسا با گذشت زمان کاهش یافته، اما به اشکال مختلف پاپ، جاز آمریکای لاتین و هیپ هاپ الهام بخشیده است. به عنوان مثال: «تیمبا» (Timba) یک سبک موسیقی امروزی کوبایی است که ترکیبی از سالسا، فانک و R&B است. علاوه بر این، نوازندگان مشهوری مانند: مارک آنتونی، ویکتور مانوئل، گلوریا استیفان، ادی پالمیری، ویلی کلون و روبن بلیدز به اجرای آهنگهای مدرن سالسا در میادین رقص از میامی تا نیویورک کمک کردهاند. آنتونی حتی در یک فیلم در نقش Héctor Lavoe بازی کرد.
۶ ویژگی موسیقی سالسا
این موسیقی با موسیقی «سان کوبانو» همپوشانی زیادی دارد. برخی از ویژگیهای بارز آن عبارتند از:
- الگوهای زنگ ریتمیک (Bell Patterns): نوازندگان سازهای کوبهای، الگوهای ریتمیک (الگوی ریتمیک زنگ) را روی چوبهای دستی اجرا میکنند در حالی که نوازندگان سایر سازها در نوازندگیشان به ریتم مراجعه میکنند. ریتمهای Son ضربی و Rumba ضربی محبوبترین الگوهای زنگ ریتمیک موسیقی سالسا هستند.
- ریتمهای آفرو-کوبایی: سالسا علاوه بر الگوهای زنگ، مجموعهی گستردهای از ریتمهای آفرو-کوبایی و آفرو-کارائیبی را شامل میشود که ریشهی آنها به آفریقای مرکزی و غربی میرسد. بخشهای ریتم سالسا شامل؛ بانگو، تیمبال و طبلهای کنگا است که همه نسخههای سازهای آفریقای غربی هستند.
- الگوهای اُستیناتو که با نامهای Guajeos ، Moñas یا Montunos شناخته میشوند: Montuno پیانو، تقریبا مترادف با موسیقی سالسا بهعنوان الگوهای ریتمیک (Clave patterns) است. Moñas بیشتر ملودیهای Guajeo ostinato است که توسط سازهای برنجی گروه سالسا نواخته میشود.
- Tumbaoهای باس: این اصطلاح الگوی باس، بر اساس الگوی Tresillo است. این یک موسیقی خنثی است به این معنا که؛ میتواند با الگوهای زنگ ضربی 2:3 یا 3:2 مطابقت داشته باشد.
- متن شعر با زبان اسپانیایی: آوازخوانان معروف به Sonero، این اشعار را با ظرافت میخوانند. در اشعارِ ژانر سالسای پورتوریکو که به سالسای رومانتیکا معروف است، بر عشق و داستان عاشقانه تأکید میشود. موسیقی سالسای کلمبیایی پرطرفدار، مانند Cali Pachanguero، فرهنگ محلی را در اشعار خود تقدیس میکنند.
- متاثر از مجموعهای از سبکهای آمریکای لاتین: سبکهای تأثیرگذار بر سالسا؛ «Brazilian Samba»، «Rumba»، «Merengue» و «Cubmia»، «Bossa Nova» و «Bolero» هستند.
۱۴ ساز کلاسیک موسیقی سالسا
گروههای موسیقی سالسا به خاطر سازهای کوبهای و گروه بزرگی از نوازندگان سازهای کوبهای مشهور هستند. سازهای اصلی این موسیقی را در زیر می آوریم:
- آوازخوانان (خوانندگان موسیقی سالسا را معمولا سونرو (Sonero) مینامند)
- پیانو (Piano)
- گیتار یا ترس (Tres: ساز کوبایی شبیه به گیتار )
- ترومپت (Trumpet)
- ترومبون (Trombone)
- ساکسوفون (Saxophone)
- دوبل باس (Double bass)
- کونگا (Congas)
- بانگو (Bongos)
- تیمبالز (Timbales)
- چوبک (Claves)
- زنگ گاو (Cowbell)
- ماراکاس (Maracas)
- گوییرو (Guiro)
منبع: Masterclass