هنرجویان همواره با این سوال مواجهاند که شیوه درست تمرین کردن کدام است و چه میزان تمرین لازم است تا آنها بتوانند در نواختن یک ساز به قدر کافی ماهر شوند؟ بهویژه زمانی که در ابتدای راه یادگیری موسیقی هستند. در این مطلب چند نکته کوتاه اما مهم و کاربردی از زبان ایتساک پارلمان، موسیقیدان، رهبر ارکستر و نوازنده چیرهدست ویولن میخوانیم. خواندن این مطلب به هنرجویان تمامی سازها بهویژه ویولن پیشنهاد میشود.
چقدر تمرین در روز لازم است؟
ایتساک پارلمان:
همه از من میپرسند که تمرین کردن چگونه باید باشد؟ و چقدر باید تمرین کنیم؟ تمرین کردن بسیار مهم است حتی اگر شما خیلی با استعداد باشید. من وقتی در حال یادگیری (ویولن) بودم روزانه سه ساعت تمرین میکردم. بسیاری از هنرجوهای من بهاشتباه فکر میکنند که هرچه بیشتر تمرین کنند نتیجه بهتری میگیرند مثلا اگر پنج ساعت تمرین کنند بهتر است و اگر هشت ساعت تمرین کنند خیلی بهتر است! اما این درست نیست.
توصیه من این است که اگر در یادگیری موسیقی جدی هستید زمانی بیشتر از چهار تا پنج ساعت در روز را به تمرین اختصاص ندهید. چون تمرین بیش از این میزان سودمند نیست و بدن هم بیشتر از این یادگیری ندارد! علاوه بر این ممکن است با تمرین بیش از حد به خودتان آسیب بزنید. مثلا مچ دستتان آسیب ببیند یا دچار آسیبهای فیزیکی دیگری شوید.
پیشنهاد من برای نوازندههای هدفمند و باانگیزه ویولن چهار تا پنج ساعت در روز است و همانطور که گفتم برای خود من سه ساعت کافی بود.
شیوه درست تمرین کردن کدام است؟
ایتساک پارلمان:نکته دیگری که باید به آن توجه کنید این است که آهسته و با حوصله تمرین کنید. وقت گذاشتن برای تمرین بهتنهایی کافی نیست. در واقع دو ساعت تمرین کردن با تمرکز و حواس جمع بهتر از هشت ساعت تمرین با بیتوجهی است. پس اگر میخواهید به شیوهای درست تمرین کنید، اولا آهسته و با حوصله تمرین کنید و دوم اینکه برنامه داشته باشید.
مطمئن شوید که همه قسمتهای کوچک را تمرین میکنید و بدون گوش کردن به یک قسمت از تمرین خود آن را دوباره تکرار نکنید. فرض کنید یک قسمتی را برای آرشه تمرین میکنید و آن را تکرار میکنید و کمی هم خارج از کوک میزنید! در چنینی حالتی شما یک قطعه خارج از کوک را بارها تمرین میکنید. برای جلوگیری از این اشتباه لازم است هر بخشی را که تمرین میکنید با دقت گوش کنید. پس مهم است که آهسته و با حوصله و در قسمتهای کوچک (قطعهقطعه) تمرین کنید. اگر قطعهای را که مثلا دوشنبه عالی بوده سهشنبه با کیفیت پایینتری نواختید دلسرد نشوید. این یعنی که هنوز در نواختن آن به سطح مطلوب نرسیده اید. با حوصله به تمرین کردن ادامه دهید و دوباره و دوباره بنوازید. خواهید دید که روز چهارشنبه آن را بهتر میزنید و پنجشنبه از آن هم بهتر! و البته صبر بسیار بسیار مهم است!
با اضطراب نوازندگی در جمع چگونه روبهرو شویم؟
ایتساک پارلمان:
شما هرگز نمیتوانید از شر اضطراب خلاص شوید! فقط باید یاد بگیرید چطور با آن آشنا شوید تا وقتی که موقع نوازندگی عصبی و مضطرب شدید شخصا بدانید برایتان چه اتفاقی افتاده است. گاهی اوقات فکر میکنید که موقع اجرا مضطرب خواهید شد اما این اتفاق نمیافتد. گاهی هم شرایط روحی خوبی دارید و پیشبینی میکنید که در آرامش ساز خواهید زد اما ناگهان روی صحنه دچار اضطراب میشوید. البته اشکالی ندارد و مهم این است که غافلگیر نشوید.
سعی کنید با اتفاقی که برایتان میافتد آشنا شوید. این موضوع برای هرکس به یک شکل است. یک نفر ممکن است در موقعیت اضطراب نتواند ظاهر اجرا را بهخوبی حفظ کند و از ارائه خودش بیم داشته باشد. گاهی ممکن است نوازنده با لرزش آرشه مواجه شود. هر کس ممکن است با چالش متفاوتی روبهرو شود. آنچه مهم است آشنایی با وضعیت خود و آگاهی از آن است. زمانی که بدانید مشکلات احتمالی شخص شما هنگام اجرا چه چیزهایی میتواند باشد حل و فصل آنها برایتان راحتتر خواهد بود.