در قرن بیستم شاهد ظهور سبکهای مختلفی در موسیقی بودیم. یکی از این سبکها که سرآغاز حرکتی فراگیر در موسیقی شد، سبک موسیقی جاز است. در این مطلب در مجله پیانو باربد به معرفی این سبک از موسیقی میپردازیم.
جاز نوعی از موسیقی است که بداههپردازی بخش مهم آن را تشکیل میدهد. در بیشتر اجراهای جاز، نوازندگان در لحظه و آنی قطعاتی را میسازند و به صورت تکنوازی اجرا میکنند که نیاز به مهارت قابل توجهی دارد.
تنوع فوقالعادهای در موسیقی جاز وجود دارد، ولی در اغلب موارد موسیقی جاز بسیار ریتمیک است، از سوئینگ (swing)، ضربها و فاصلههای کوتاه و خرامان، استفاده میکند و استفاده از بلونت یا بنت نت (bent/ blue note) در آن رایج است. بلونت، نتی است که متفاوت با زیروبمی استاندارد، اجرا میشود. فاصله این نت چیزی بین ربع پرده و نیم پرده است و در سبکهای مختلف متفاوت است. به همین دلیل موسیقی در این سبک حالت ریتمیک فوق العادهای دارد. الگوی رایج در این سبک موسیقی، الگوی «فراخوان و پاسخ» است که در آن یک ساز یا صدا یا بخشی از گروه به صدای ساز دیگر یا بخش دیگر گروه پاسخ میدهد. (برای شنیدن الگوی فراخوان و پاسخ، میتوانید به اجرای الا فیتزجرالد و ری الدریج گوش کنید).

جاز میتواند، احساسات زیادی از غم عمیق تا شادی عظیم را بازگو کند. در موسیقی جاز میشود نوای آزادیخواهی را شنید، نوایی که روایتگر اعتراض افرادی است که به خاطر رنگ پوستان مورد رفتاری ناعادلانه قرار میگرفتند. همچنین صدای مبارزه افرادی است که در کشورهای تحت سیطره دیکتاتوری زندگی میکنند.
صحنهای ماندگار از اجرای لویی آرمسترانگ
یکی از صحنههای بسیار زیبا و به یاد ماندنی از اجرای «فراخوان و پاسخ» در موسیقی جاز، صحنهای از فیلم «پاریس بلوز»، با بازی لویی آرمسترانگ است. یکی از آهنگهای معروف موسیقی جاز به نام wild man moore در این صحنه اجرا میشود، لطفا تماشا کنید.
طبیعت سبک موسیقی جاز
موزیسینهای سبک جاز، اهمیت و ارزش بسیار زیادی برای حفظ فردیت خود قائل هستند. به همین خاطر شما وقتی ترومپنوازی مایلز دیویس را میشنوید، با صدایی متفاوت از ترومپنوازی لویی آرمسترانگ مواجه میشوید. (میتوانید اجرای لویی را اینجا بشنوید). به همین دلیل است که شما یک دوجین اجرای متفاوت از یک ترانه و آهنگ واحد از موزیسنهای مختلف جاز، میبینید، چراکه هر خواننده یا نوازنده جاز اصرار دارد، سبک شخصی خودش را داشته باشد. این چنین است که موسیقی جاز این توانایی را دارد تا یک ملودی یا ترانه آشنا را به یک تجربه جدید تبدیل کند. سبک جاز میتواند چیزی را که همه میدانند و عمومیت دارد به چیزی شخصی و منحصربهفرد تبدیل کند. به این دلیل است که جاز را یک فرم هنری عالی میدانند و مردم آن را به عنوان «موسیقی کلاسیک آمریکا» در نظر میگیرند.
رشد و گسترش جاز
تاریخچه موسیقی جاز در ایالات متحده به سالهای اول قرن بیستم میرسد. شهر نیواورلئان واقع در دهانه رود میسیسیپی، نقش کلیدی در گسترش این سبک موسیقی ایفا کرد. جمعیت این شهر بیشتر از هر جای دیگری در جنوب متنوع بود و مردم آفریقایی، فرانسوی، کارائیبی، ایتالیایی، آلمانی، مکزیکی و بومیان آمریکا و همچنین انگلیسیها، به صورت تبارهای مختلف با یکدیگر در تعامل بودند. سنتهای موسیقی سنتی آفریقایی-آمریکایی با دیگران مخلوط شد و به تدریج جاز از ترکیب رگتایم، موسیقی نظامی، بلوز و انواع دیگر موسیقی ظاهر شد. در ابتدا جاز بیشتر برای رقص بود (در سال های بعد مردم عادت کردند که بشینند و به آن گوش دهند). پس از اولین ضبطهای جاز در سال 1917، این سبک موسیقی به شکل گسترده، میان مردم پخش شد و به سرعت در حال گسترش بود. سیر تحول موسیقی جاز توسط یک سری از نوازندگان درخشان مانند لویی آرمسترانگ، دوک الیینگتون (میتوانید بخشهایی از اجرای دوک را اینجا گوش کنید)، چارلی پارکر و مایلز دیویس رهبری شد. جاز به صورت مجموعهای از سبک های مختلف از جمله جاز سنتی، سوئینگ (به عنوان مثال، به اجرای سوئینگ از بنی گوش کنید)، بیپاب، کول جاز و راک جاز و غیرو گسترش یافت. در همان زمان، جاز از ایالات متحده به بسیاری از نقاط جهان نفوذ کرد و امروز مراکز موسیقی جاز، نوازندگان جاز و جشنواره های جاز در بسیاری از کشورها وجود دارند.
جاز یکی از بزرگترین صادرات ایالات متحده به جهان است
منبع:
NATIONAL MUSEUM OF AMERICAN HISTORY
ممنون برای توضیحات کاملتون. موفق باشید.
مرسی بخاطر پستهای خیلی خوبتون. فقط کاشکی یکم طولانی تر بود :)